De salderingsregeling -makkelijk uitgelegd

Update: Op 16 mei 2024 werd bekend gemaakt dat de nieuw gevormde coalitie van PVV, NSC, VVD en BBB de salderingsregeling vanaf 2027 af wilt schaffen. De concrete uitwerking van dit plan is nog niet duidelijk.

De salderingsregeling heeft het afgelopen jaar de gemoederen verhit. Er was een voorstel om de salderingsregeling geleidelijk tot 2031 af te bouwen. Op 13 februari 2024 heeft de Eerste Kamer tegen de afschaffing van de salderingsregeling gestemd. Nu met de nieuwe kabinetsvorming is het plan de salderingsregeling vanaf 1 januari 2027 compleet te schrappen.

Het plan was oorspronkelijk dat vanaf 2025 de overheidsondersteuning voor de aanschaf van zonnepanelen geleidelijk met een bepaald percentage afneemt. Vanaf 2031 was het dan niet meer mogelijk geweest om zelf opgewekte stroom die je niet gebruikt weg te strepen tegen eigen verbruik.

Wél was de bedoeling dat de zogenaamde terugleververgoeding verder blijft bestaan. Het verschil is dat je in staat bent een 'te veel' aan opgewekte energie terug te geven aan het net en een vergoeding van de elektriciteitsleverancier ontvangt. In dit artikel gaan we de verschillen tussen terugleververgoeding en salderingsregeling nog eens duidelijk uitleggen.

Op dit moment is het zo dat je terug levert aan het elektriciteitsnet op momenten dat je eigen verbruik er niet of laag is. Met zonne-energie is het namelijk zo dat je veel energie opwekt op momenten dat je het niet gebruikt. Overdag ben je bijvoorbeeld op je werk en 's avonds moet je dan stroom gebruiken die je van het net afneemt.

Verder wek je in de zomer natuurlijk meer stroom op dan in de winter. Daarom is in 2004 de salderingsregeling opgezet. Zo’n twintig jaar geleden waren zonnepanelen veel duurder dan nu. Het beoogde effect op de portemonnee was nog onduidelijk.

Met de salderingsregeling is het juist mogelijk om de op jaarbasis geproduceerde elektriciteit te verrekenen met het netverbruik. Op die manier was - en is - de salderingsregeling een motivator om te investeren in zonne-energie. Het heeft er in de loop der jaren voor gezorgd dat veel mensen zijn overgegaan op duurzame energie en de kosten voor zonnepanelen in verhouding erg laag zijn in Nederland.

De salderingsregeling was van begin af aan een groot succes! Nederland is immers koploper in Europa met de meeste zonnepanelen per inwoners.

Wat was dus de reden om deze goed werkende wetgeving geleidelijk af te schaffen? En wat had dat kunnen betekenen voor jouw portemonnee? Lees gelijk verder om alles te weten te komen!

Stappen voor salderen

Nog is het mogelijk om van de salderingsregeling te profiteren. Hoe doe je dat dan precies?
 

1. Als je zonnepanelen hebt, moet je dit melden aan je netbeheerder via www.energieleveren.nl.
2. De netbeheerder kijkt of je meter geschikt is en regelt indien nodig een vervanging. Een andere voorwaarde is het hebben van een gecertificeerde omvormer. Op de webpagina van energieleveren.nl vind je een lijst met alle type omvormers die aan de wettelijke eisen voldoen.
3. Dit geldt voor de meeste huishoudens of kleine bedrijven. Als je een zogenaamde kleinverbruiker bent, betekent dat dat jouw energieaansluiting maximaal 3x 80 Ampère mag hebben. Deze informatie vind je op de meter zelf of op de energierekening.

De afschaffing van de salderingsregeling zoals beoogd in 2023

De Tweede Kamer had in 2023 akkoord gegeven op het langzaam afbouwen van de salderingsregeling. Deze wet was weggestemd vanuit de Eerste Kamer in februari. Het idee was dat huishoudens per jaar steeds minder zelf opgewekte energie die ze niet gebruiken wegstrepen tegen hun eigen energieverbruik. In totaal zou de afbouw zes jaar in beslag nemen. Tot 2025 mochten huishoudens dan 100% van de opgewekte energie die zij niet gebruikten, wegstrepen tegen hun eigen verbruik. De stappen van afbouw waren als volgt beoogd: 

• Tot 2025 mogen huishoudens 100% van de opgewekte energie die zij niet gebruiken, wegstrepen tegen hun eigen verbruik. 
• 2025 t/m 2026: In deze twee jaar is dat nog 64%.
• Vanaf 2027 is het 55%. 
• Een jaar later, in 2028, ligt het percentage op 46%.
• Vanaf 2029 is het gedaald tot 37%
• Weer een jaar later is het met nog 5% afgenomen en ligt het percentage op 28%
• In 2031 zijn huishoudens niet meer in staat om nog enig percentage van de opgewekte energie die zij niet gebruiken weg te strepen tegen eigen verbruik.

Deze regeling zal nu dus verdwijnen. We houden je op de hoogte wat de toekomst van de salderingsregeling gaat brengen!

Vergoeding voor het terugleveren van elektriciteit 

Er zijn tegenwoordig twee voordelige wetten in kracht waarmee je opgewekte stroom vergoed krijgt. De salderingsregeling hebben we al uitgelegd.

De tweede regeling heet de ‘terugleververgoeding’. Dit betekent dat energieleveranciers jouw overschot aan energie, het zogeheten ‘surplus’, moeten vergoeden. De terugleververgoeding is opgenomen in hetzelfde voorstel als de afbouw van de salderingsregeling en houdt in dat huishoudens nog steeds een vergoeding krijgen voor de elektriciteit die zij teruggeven. Zo krijg je kortom dus geld terug als je meer stroom teruglevert dan dat je van het net gebruikt. 

De Eerste Kamer stelt voor dat tot 2027 minstens 80% van het tarief dat de eigenaar van de zonnepanelen met de energieleverancier heeft afgesproken te vergoeden is, exclusief belastingen en heffingen.

Deze regeling begint een dag nadat de wet in het Staatsblad is gepubliceerd. Vanaf 2027 stelt de minister elke twee jaar de vergoeding vast die energieleveranciers minimaal aan hun klanten moeten betalen voor de elektriciteit die zij niet salderen.

Hoe terugleververgoedingen en terugleverkosten in de toekomst gehanteerd worden, blijft af te wachten. Er zijn nog geen concrete voorstellen.

Waarom overwoog Nederland de salderingsregeling langzamerhand af te bouwen?

Het makkelijkste antwoord: omdat de prijzen voor zonnepanelen de afgelopen jaren aanzienlijk zijn gedaald. Helaas geven de energieleveranciers de vergoeding voor salderen aan consumenten zonder panelen door. Nederland is wel uitzonderlijk in die zin dat je bij ons 100% mag salderen. Wij zijn hiermee het enige land ter wereld dat dit aanbiedt.

Het leek dus eerlijk dat de overheidssteun stapje voor stapje verdwijnt. Juist omdat zonnepanelen zo rendabel zijn! Met rendement of rentabiliteit bedoelen we de winstgevendheid.

Verwerping van het wetsvoorstel

De afgelopen paar jaar hebben veel mensen geprofiteerd van de salderingsregeling. Vooral huishoudens die over het algemeen iets meer te besteden hadden; de zonnepanelen waren een paar jaar geleden namelijk aanzienlijk duurder dan nu. 

Door de prijsdaling zijn huishoudens met een minder inkomen nu ook in de gelegenheid om over te stappen op duurzame energie. Met het wegvallen van de salderingsregeling, was het voor hen echter een stuk minder financieel interessant geweest dan voor de huishoudens die hen voor zijn gegaan. 

Dit vinden de grootste partijen BBB en GroenLinks-PvdA oneerlijk, waardoor ze tegen hebben gestemd. Zij en andere partijen vonden dat de salderingsregeling pas mag afschalen tegen de tijd dat er een alternatief is bedacht. Zo was afgelopen februari besloten dat de salderingsregeling voorlopig blijft bestaan. 

Marktontwikkelingen als gevolg van het blijven van de salderingsregeling 

Er waren een aantal energieleveranciers die hebben besloten om hun aanbod aan te scherpen. Waar salderen voor jou betekent dat je kosteloos de overtollige opgewekte energie mag wegstrepen tegen je eigen verbruik, ontvangen energieleveranciers hier wel een factuur voor van de netbeheerders. 

Energieleveranciers vinden het oneerlijk om deze kosten in alle tarieven door te berekenen, waardoor mensen zonder zonnepanelen ook meebetalen aan deze rekening. Daarom kiezen nu vijf van de 61 energieleveranciers ervoor om een terugleverheffing te vragen aan huishoudens met zonnepanelen. Het gaat om de volgende energieleveranciers: 

• VandeBron 
• Vrijopnaam 
• OM Energie 
• Energie VanOns
• Budget Energie

Alle energieleveranciers hebben een opbouw en hebben verschillende tarieven voor het aantal kWh dat je per jaar teruglevert aan het net. 

Netcongestie 

Met het blijven van de salderingsregeling zijn er meer zorgen over de netcongestie in Nederland. Ons elektriciteitsnet komt namelijk onder spanning te staan in piekmomenten: de momenten dat we veel stroom afnemen, maar ook stroom terugleveren. Om ons land hier zo goed mogelijk in bij te staan, zijn er een aantal initiatieven in het leven geroepen door energieleveranciers, netbeheerders en de overheid zelf. Benieuwd welke dit zijn en wat dit voor jou betekent? Leer van de hoed en de rand in ons artikel over netcongestie.

Een rekenvoorbeeld hoe salderen na 2025 eruit had kunnen zien

De TNO (Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek) toont in een studie aan dat ook in het geval van afbouw van de salderingsregeling zonnepanelen rendabel waren gebleven.

Omdat mensen aangeven voor zonnepanelen te kiezen als ze de investering binnen negen jaar terugverdienen, was het redelijk om aan te nemen dat geen extra stimulatie meer nodig was.

Dankzij de salderingsregeling vandaag de dag is het bovendien mogelijk om zelfs binnen vijf jaar een complete investering terug te verdienen.

In de berekening van de TNO gaan ze uit van een standaardverbruik van 5.000 kWh en een huis met warmtepomp, wat een jaarverbruik van 8.300 kwh in totaal betekent. In dit voorbeeld hebben de zonnepanelen een kWp van 6,7 en wekken 6.030 kwh per jaar op. 30 % houden ze als direct verbruik achter de meter aan. Dit betekent dat het eigen verbruik rond de 30% zit.

Bron: overheid.nl

Conclusie salderingsregeling

Het goed nieuws is: zonnepanelen blijven lonen. Als je zonnepanelen koopt, verdien je zelfs zonder de extra stimulatie met salderen je investering binnen vijf tot zes jaar terug.

Bij Otovo hoef je trouwens niet in één keer een groot investeringsbedrag te doen. Wij hebben namelijk de optie om zonnepanelen te huren. Hierbij is Otovo verantwoordelijk voor de hele installatie, het onderhoud en bieden we je een garantie van twintig jaar. In die twintig jaar is het altijd mogelijk om je installatie af te kopen, mocht je daar behoefte aan hebben. 

Lijkt een warmtepomp of een thuisbatterij jou interessant? Dan hebben we meer goed nieuws. Allereerst zorgt een warmtepomp ervoor dat jouw eigen verbruik omhoog gaat, waardoor je dus meer stroom verbruikt. Daarnaast houdt hij in de zomer je huis koel en in de winter je huis warm, terwijl je minder gas nodig hebt dan met een CV-ketel of een boiler.  Met een thuisbatterij gebruik je 70% van de stroom die jij opwekt. Zonder thuisbatterij is dit maar 30%. 

Dit is belangrijk om te weten, omdat we in Nederland vaker problemen hebben met de overbelasting van het elektriciteitsnet op piekmomenten. Wie slim is, investeert dus direct in een energieopslag die je klaarstoomt voor een groene toekomst!